امروزه به دلیل افزایش آپارتمان‌نشینی و برج نشینی، سلامت و صحت کارکرد آسانسور ها بسیار حائز اهمیت است. آسانسور به دلیل اینکه روزانه در حال کار کردن است، احتمال ایجاد استهلاک در قطعات آن نیز بالاست. با توجه به اینکه در صورت وجود مشکل در سیستم آسانسور ممکن است اتفاقات ناگواری رخ دهد؛ سرویس و نگهداری آسانسور از مواردی است که باید توجه زیادی به آن کرد.
در دهه‌های اخیر شمار تلفات ناشی از سقوط آسانسور بسیار افزایش یافته‌است. طبق تحقیقات علت عمده این حوادث عدم انجام سرویس های دوره ای و فرسودگی قطعات آسانسور بوده است. با توجه به این اتفاقات قوانینی مبنی به اجباری شدن سرویس ماهانه آسانسور وضع شده‌است.
سرویس و نگهداری آسانسور چیست؟
سرویس و نگهداری آسانسور، شامل اعمالی مانند بررسی قطعات و صحت عملکرد آسانسور است. این کار به صورت فنی و قانونی باید به صورت ماهانه توسط یک متخصص سرویسکار آسانسور انجام شود. همچنین انجام سرویس‌های دوره ای می‌تواند از نظر اقتصادی هم به صرفه باشد، چرا که در صورت تعویض سریع و به موقع یک قطعه آسیب دیده، از آسیب دیدن قطعات دیگر نیز جلوگیری می‌کند.
یکی از دغدغه های ساکنین و مالکین ساختمان ها، هزینه سرویس‌های دوره‌ای است. توجه کنید که هزینه اندکی که برای نگهداری آسانسور پرداخت می‌کنید، غیرضروری نیست و از هزینه‌های سنگین تر جلوگیری می‌کند و سلامت مسافران آسانسور را تضمین می‌کند.
مهم ترین دلایل ایجاد نقص در سیستم آسانسور
دلایل بسیاری در کارکرد آسانسور و همچنین استهلاک آن نقش دارند. اما سه دلیل از عمده ترین علل بوجود آمدن نقص فنی در سیستم آسانسور هستند.
1. نوسان و قطع و وصل شدن برق
نوسان برق و قطع و وصل شدن آن یکی از علل عمده آسیب دیدن اکثر لوازم برقی ساختمانی و خانگی است. آسانسور نیز از این قاعده مستثنی نیست. گاهی اوقات به دلیل افزایش و یا کاهش ولتاژ برق، امکان بروز آسیب در بورد و یا باقی قطعات آسانسور وجود دارد. در سرویس دوره‌ای یکی از مواردی که بررسی می‌شود، سلامت قطعات آسانسور در برابر نوسانات برق است. برای مثال گاهی اوقات بورد های ایمنی توسط نوسان برق می‌سوزند و منجر به اختلال در عملکرد سیستم های آسانسور می‌شوند.
2. عدم توجه به ظرفیت مجاز آسانسور
هر آسانسور با توجه به اندازه و قدرت آن، دارای ظرفیت معینی می‌باشد که بر روی دیوار داخلی آن ثبت می‌شود. در صورتی که استفاده از آسانسور بیش از ظرفیت مجاز آن باشد، استهلاک قطعات بسیار بالا خواهد رفت و احتمال ایجاد آسیب های جدی، زیاد خواهد شد. فرسودگی و پاره شدن تسمه، آسیب دیدن موتور و گیربکس از این دسته آسیب‌ها هستند.
3. بروز مشکل در سیستم های الکتریکی و مکانیکی
روزانه در ساختمان‌ها، آسانسور به صورت دائم رفت و آمد انجام می‌دهد. این عبور و مرور استهلاک و خرابی سیستم‌ها و قطعات مختلف آسانسور را بهمراه دارد. در سرویس های دوره‌ای آسانسور، این قطعات مورد بررسی قرار می‌گیرند و ایرادات آنها رفع می‌شود.
مزایای سرویس دوره‌ای آسانسور
- کاهش هزینه ها
هزینه سرویس آسانسور بسیار کمتر از مخارج تعمیر قطعات آن است. برای مثال چک کردن سلامت تسمه ها، روغن گیربکس و انجام سرویس‌های لازم عمر قطعات را افزایش می‌دهد. در صورتیکه تعمیر و یا تعویض این قطعات هزینه بسیار بیشتری دارد.
- افزایش ایمنی و حفظ جان مسافرین
مهم ترین دلیل سرویس و نگهداری آسانسور، حفاظت از جان مسافرین آن است. در صورتی که تسمه های آسانسور آسیب دیده‌باشند و آسانسور سرویس، و تسمه ها جایگزین نشوند؛ این موضوع ممکن است باعث پارگی تسمه و سقوط آسانسور شود.
- افزایش راندمان کاری آسانسور
با گذر زمان قطعات آسانسور فرسوده می‌شوند. شروع و توقف حرکت ناگهانی، تاخیر در حرکت، تکان خوردن کابین و… از مواردی هستند که با انجام سرویس و رفع مشکل قطعات مرتفع می‌شوند.
مواردی که در سرویس آسانسور چک می‌شوند
موارد مورد بررسی بسیار زیادی در چک لیست سرویس دوره‌ای آسانسور قرار دارد که موارد مهم را برای شما در این بخش ذکر می‌کنیم. اگر علاقه به دانستن موارد بیشتری از این چک لیست دارید، در پایان مقاله 20 مورد از موارد اصلی این چک لیست را برای شما قرار داده‌ایم.
- موتورخانه اتاقک آسانسور
- بررسی مدار های ایمنی و موازی نشدن آنها
- بررسی نیم سوز نشدن قطعات
- چک کردن خاک گرفتگی قطعات و شل نشدن اتصالات
- صداهای غیرعادی هنگام کار
- بررسی روغن گیربکس و ترمز
- کابین و چاه آسانسور
- بازدید از تسمه‌ها و کشش آنها
- برسی روغن‌دان، کفشک‌ها و ریل‌ها
- بررسی عملکرد لیمیت سوئیچ‌ها
- بررسی چراغ های کابین و چاه آسانسور
- بررسی سلامت فن تهویه کابین
- درب طبقات
- بررسی سلامت کفشک و قرقره درب
- آرام بند درب‌ها
- سلامت قفل درب‌ها
چک لیست مهم‌ترین موارد مورد بررسی در سرویس آسانسور
- کنترل کلی موتورخانه و تمام اجزای آن (مخصوصا اجزای متحرک)
- بررسی دمای موتورخانه و تست فن‌ها
- تمیز کردن موتورخانه
- بازدید روغن موتور و گیربکس
- بازدید سیستم ترمز شامل لنت‌ها و کنتاکت‌ها
- بازدید سیم بکسل جهت نداشتن زدگی، فرسایش و سایر مشکلات مربوطه
- بررسی تمام اتصالات و پیچ‌ها
- حصول اطمینان از وجود قلاب در بالای چاه آسانسور
- روغن‌کاری قطعات و گردگیری آنها
- اطمینان از وجود برچسب شماره برای قطعات مختلف و همچنین دستورالعمل‌های ایمنی در موتورخانه
- بررسی نحوه باز و بسته شدن درب کابین
- تمیز کردن شیارهای ریل درب کابین
- اطمینان از هم‌سطح بودن کابین با طبقات
- بررسی عملکرد مناسب تمام کلیدهای داخل کابین
- بررسی نحوه اتصال آینه و برچسب مخصوص که در صورت شکستن آینه از پرتاب ذرات شیشه جلوگیری می‌کند
- اطمینان از سالم بودن چراغ‌های داخل کابین
- اطمینان از سالم بودن شارژر اضطراری
- وجود دستورالعمل‌های ایمنی داخل کابین (مثل ظرفیت آسانسور، دستورالعمل زمان قطع برق و …)
- بررسی سقف و کفپوش کابین
- نظافت کلی داخل کابین
درباره آسانسور بیشتر بخوانید:
گیر افتادن در آسانسور و اقدامات لازم
هزینه تعمیرات آسانسور به عهده کیست؟
منابع : سایت hlift , سایت گروه آیتکس
خیلی کامل و کاربردی بود. مرسی از شما
ممنون از همراهیتون 🙏