امروزه عده ای از افراد بدلیل هزینه های بالای خرید یا اجاره املاک، بدنبال استفاده غیر مسکونی از ملک خود در اهداف تجاری، اداری و… هستند. این موضوع در قانون بررسی شده است و در مواردی دارای منع قانونی و یا استثنائاتی است. در این مقاله قصد داریم به دلیل استفاده غیر مسکونی از واحد مسکونی بپردازیم و به بررسی عواملی که منجر به این تغییر کاربری میشود، بپردازیم. همچنین، به بررسی تاثیرات این تغییرات بر ساکنین و محلههای شهری خواهیم پرداخت.
در این مقاله به بررسی این اصل در قانون و استثناهای آن میپردازیم.
همچنین بخوانید:
مسئولیت ساکنین در قبال ساختمان |
انواع کاربری املاک
هر ملک دارای کاربری خاصی است که این موضوع در پروانه صادر شده از شهرداری ذکر میشود. کاربری املاک انواع گوناگونی دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
-
کاربری اداری
ساختمان های دولتی و یا نهاد های انقلاب اسلامی و هر ساختمانی که در تعریف کاربری تجاری یا مسکونی نباشد، در این دسته قرار میگیرد.
بنابراین محل کار افراد حقیقی و حقوقی که مشغول کارهای خدماتی (اعم از شرکت های خصوصی یا دولتی) هستند ملک اداری با کاربری اداری به شمار می آید.
همچنین طبق تبصره یک ماده 8 قانون روابط موجر و مستاجر اگر کاربری ملک بصورت عملیات تجاری نباشد، ملک کاربری مسکونی دارد. در این صورت برای ارائه خدمات بخش دولتی یا خصوصی، وجهی دریافت میشود.
-
کاربری تجاری
طبق بند 24 ماده 55 قانون شهرداریها ملک تجاری ملکی است که با هدف استفاده کسب، پیشه و تجارت ساخته شده است. یا واحدهای صنعتی تحت پوشش قانون نظام صنفی یا واحدهای تابع قانون تجارت فعالیت داشته باشد.
-
کاربری مسکونی
ملکی که با هدف اسکان دائم یا موقت افراد احداث شود و دارای ترکیب بنا (دارای اتاق، آشپزخانه، سرویس و غیر از آن) است واحد مسکونی نام دارد. این نوع ملک ساخته میشود که برای مواردی مانند اجاره دادن ملک برای سکونت خانواده باشد.
هدف مالک از احداث این نوع ملک استفاده مسکونی است.
اصل عدم امکان تغییر کاربری مسکونی به غیر مسکونی
همانطور که اشاره شد، طبق بند 24 ماده 55 قانون شهرداری که در سال 1352 به تصویب رسیده است، شهرداری باید در پروانه ساختمانی نوع استفاده یا همان کاربری ملک را مشخص کند.
اگر از واحد مسکونی استفاده های تجاری و اداری شود طبق ماده 100 قانون شهرداری در مورد تعطیلی این واحد ظرف یک ماه تصمیم گیری میشود. اگر پس از تعطیلی شخصی دوباره برای استفاده تجاری و اداری از واحد اقدام کند، به حبس جنحهای از 6 ماه تا دو سال و جزای نقدی از پنج هزار و یک ریال تا 10 هزار ریال محکوم میشود. محل کسب نیز مجددا تعطیل میشود.
استثناهای استفاده برخلاف کاربری مسکونی
در مصوبه ای که توسط معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران به تصویب رسیده است لیست این مشاغل بدین صورت میباشد است :
- مطب پزشکان و حرفه های وابسته به امور پزشکی، اپراتورهای دندان سازی، داروخانه ها
- دفاتر: اسناد رسمی، ازدواج و طلاق، وکالت، مطبوعات، خدمات الکترونیک شهر، پیشخوان دولت، مهندسی
- مدارس ابتدایی و هدایت، آکادمی ها، مهدکودک ، پانسیون، مشاغل خانگی
در ادامه مقاله قصد داریم درباره دلایلی که باعث انجام این امر میشود بیشتر بدانبم:
دلایل برای تغییر کاربری واحد مسکونی
تغییر کاربری واحدهای مسکونی به غیر مسکونی (تجاری، اداری، یا صنعتی) اغلب به دلیل مزایای اقتصادی انجام میشود. در این بخش، به بررسی چند دلیل اقتصادی کلیدی برای این تغییر کاربری خواهیم پرداخت:
-
افزایش درآمد: یکی از اصلیترین دلایل استفاده غیر مسکونی از واحدهای مسکونی، دستیابی به درآمد بیشتر است. واحدهای تجاری و اداری معمولاً اجاره بیشتری نسبت به واحدهای مسکونی دارند. این موضوع برای مالکان جاذبهای بزرگ است زیرا میتواند سودآوری بیشتری به همراه داشته باشد.
-
ارزش افزوده املاک: با تغییر کاربری یک ملک مسکونی به تجاری، معمولاً ارزش ملک به طور چشمگیری افزایش مییابد. این افزایش ارزش به دلیل تقاضای بالاتر برای مکانهای تجاری در مقایسه با مسکونی است. در نتیجه، سرمایهگذاران و مالکان به این تغییر به عنوان یک سرمایهگذاری بلندمدت نگاه میکنند.
-
تقاضای بازار: در بسیاری از مناطق شهری، تقاضا برای فضاهای تجاری و اداری بیشتر از مسکونی است. این تقاضای بالا، مالکان را ترغیب میکند تا از این فرصت برای بهبود درآمد خود استفاده کنند. به خصوص در مناطق پرترافیک و مرکزی شهر، تقاضا برای واحدهای تجاری بسیار زیاد است.
-
فرار از مالیات مسکونی: در برخی موارد، مالکان با تغییر کاربری واحدهای مسکونی به تجاری یا اداری، میتوانند مالیاتهای کمتری پرداخت کنند یا از معافیتهای مالیاتی برخوردار شوند. این انگیزه مالی میتواند عامل مهمی برای تغییر کاربری باشد.
-
بهبود نقدینگی: واحدهای تجاری و اداری، به دلیل دریافت اجارههای بالاتر و ثابت، به مالکان کمک میکنند تا نقدینگی بهتری داشته باشند. این موضوع به ویژه برای کسانی که نیاز به سرمایهگذاری فوری دارند، اهمیت دارد.
در بخش بعدی، به بررسی مشکلات قانونی و مقرراتی مرتبط با تغییر کاربری واحدهای مسکونی خواهیم پرداخت که میتواند تصمیمگیری اقتصادی مالکان را تحت تأثیر قرار دهد.
مشکلات قانونی در تغییر کاربری واحدهای مسکونی
تغییر کاربری واحدهای مسکونی به تجاری یا اداری، علاوه بر مزایای اقتصادی، با چالشها و مشکلات قانونی و مقرراتی نیز همراه است. در این بخش، به بررسی مهمترین مشکلات قانونی و مقرراتی مرتبط با این تغییر کاربری خواهیم پرداخت:
مجوزهای لازم:
تغییر کاربری یک واحد مسکونی نیازمند اخذ مجوزهای متعدد از مراجع مختلف مانند شهرداریها، وزارت مسکن و شهرسازی، و دیگر نهادهای مرتبط است. این فرآیند ممکن است پیچیده و زمانبر باشد و در صورت عدم دریافت مجوزهای لازم، فعالیت در واحد تجاری یا اداری غیرقانونی به حساب میآید.
قوانین شهری و زونینگ:
قوانین شهری و زونینگ (تقسیمبندی مناطق شهری) محدودیتهایی را برای تغییر کاربری املاک مسکونی به غیر مسکونی ایجاد میکنند. برخی مناطق شهری بهطور خاص برای کاربریهای مسکونی تعیین شدهاند و تغییر کاربری در این مناطق نیازمند بررسیهای بیشتری است.
حقوق همسایگان:
یکی از مشکلات اصلی تغییر کاربری، اعتراضات و شکایات همسایگان است. تبدیل یک واحد مسکونی به تجاری یا اداری میتواند موجب ایجاد مزاحمتها و تغییر در محیط زندگی همسایگان شود که این امر ممکن است به شکایتهای حقوقی و مداخلههای قانونی منجر شود.
مالیاتها و هزینههای اضافی:
تغییر کاربری واحدهای مسکونی ممکن است منجر به افزایش مالیاتها و هزینههای نگهداری ملک شود. مالیاتهای تجاری معمولاً بیشتر از مالیاتهای مسکونی است و مالکان باید این موضوع را در نظر بگیرند.
محدودیتهای قانونی در قراردادها:
برخی از واحدهای مسکونی تحت قراردادهای خاصی مانند وامهای مسکن قرار دارند که تغییر کاربری آنها را محدود میکند. تغییر کاربری در این موارد ممکن است باعث نقض قرارداد و اعمال جریمههای مالی شود.
کلام آخر
در این مقاله، به دلایل استفاده غیر مسکونی از واحد مسکونی، از جنبههای اقتصادی، قانونی و اجتماعی صحبت شد. همچنین، به بررسی راهبردهای مدیریتی و راهکارهای قانونی برای مدیریت این تغییرات پرداختیم. با توجه به مطالب ارائهشده، شما میتوانید به درک بهتری از این موضوع دست پیدا کنید و نقش خود را در مدیریت تغییر کاربری واحدهای مسکونی ایفا کنید.
حالا نوبت شماست! آیا تجربهای از تغییر کاربری واحدهای مسکونی دارید یا سوالی در این زمینه دارید؟ در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید و به بحثهای مفید بپیوندید!
این مقاله توسط تیم نرم افزار مدیریت ساختمان همسادهها نوشته شده است. همسادهها یک نرمافزار مدیریت ساختمان است که امکاناتی مانند ثبت و مدیریت واحدها، پرداخت آنلاین شارژ و قبوض، ارائه گزارشهای مالی، اطلاعرسانی به ساکنین، و مدیریت هزینهها را فراهم میکند. این اپلیکیشن تحت وب بوده و از طریق تلفن همراه و کامپیوتر قابل دسترسی است. همچنین، امکاناتی برای نظرسنجی، مشاهده بیلان ساختمان، و پشتیبانی قوی نیز دارد. همسادهها با هدف سهولت در مدیریت ساختمان و بهبود تعاملات بین ساکنین و مدیران طراحی شده است.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید به وبسایت همسادهها مراجعه کنید.
در این رابطه بخوانید:
ممنون بابت مطلب خوبتون چاپ سی دی
ممنون بابت مطلب خوبتون.
ممنون از نظر شما
یکی از تجربه هایی که من در این خصوص باهاش برخورد کردم اینه که اداره آب به محض اینکه فهمید داریم از واحد برای کسب استفاده میکنیم تعرفه آب کل ساختمان را به تجاری تغییر داد و کلی دردسر کشیدیم بابت اینکه بهشون بگیم که باقیه ساختمان دارن مسکونی استفاده میکنند و کنتور جدا بگیریم .
خیلی ممنون که تجربه خودتان را با ما به اشتراک گذاشتید