مقدمه
حقوق همسایگی یکی از مفاهیم بسیار مهم در دنیای کنونی است. با توجه به افزایش نرخ شهرنشینی و آپارتمان نشینی، افراد نیاز بیشتری به رعایت اصول و مقرراتی دارند که بتوانند در نزدیکی یکدیگر با آرامش و نظم زندگی کنند. وجود این قوانین علاوه بر افزایش آرامش افراد، باعث افزایش همدلی و همچنین کاهش مشکلات و تنش‌های اجتماعی میشود. در ادامه به بررسی حقوق همسایه و همسایگی و برخی سوالات مهم در این زمینه می پردازیم. خوشحال می شویم که دیدگاه و نظر خود را درمورد این مقاله برای ما بنویسید.
حقوق همسایگی در اسلام
در اسلام برخی از عناوین دارای بار حقوقی هستند. یکی از این عناوین، همسایه است. رعایت حقوق همسایه هیچ ارتباطی با روابط خویشاوندی، مذهبی و… ندارد. در واقع افراد موظف هستند تا حقوق همسایه خود را در هر حالت و شرایط حفظ کنند. قران موارد زیادی را در مورد حقوق و وظایف همسایهها نسبت به یکدیگر بیان کرده است. این موارد عبارتند از:
- پوشاندن عیب ها
- گذشتن از عیب و خطاها
- رعایت حرمت و احترام همسایه
- نیکی و احسان به یکدیگر
- کمک های مالی در شرایط سخت
- همراهی در خوشی و سختی
- رعایت تواضع و عدم تکبر
- دعا در حق همسایه خود
در صورتی که به حق و حقوق یکدیگر احترام بگذارید و آنها را رعایت کنید؛ خداوند نیز پاداش زیادی به شما عطا خواهد کرد. این پاداش شامل جلب رضایت خدا، افزایش طول عمر، آبادانی شهرها و… است. البته باید به این نکته هم توجه کنید که در صورت عدم رعایت این قوانین شما از محبت و بخشش خدا محروم خواهید شد خواهید شد.
حقوق همسایه در قانون
در قانون اساسی به صورت واضح به قوانین شهروندی اشاره نشده است. اما بسیار در مورد قوانین شهروندی سخن گفته است. و رعایت این حقوق به بهبود نظم و آرامش موجود در ساختمان ها نیز کمک می‌کند. درنتیجه میتوان از آنها برای قوانین و حقوق همسایهها نیز ساتفاده کرد. برای مثال در اصل چهلم قانون اساسی گفته شده که هیچکس نمیتواند به وسیله حق خودش دیگران را اذیت کند یا به آنها ضرر برساند.در آپارتمان هم افراد به هیچ دلیلی نمیتوانند به آسایش یکدیگر لطمه بزنند. در اصل بیست و دوم گفته شده که حیثیت، جان، مال، مسکن، شغل و حقوق افراد از تعرض مصون است. این قانون به معنای برخورداری یکسان تمام افراد از حق امنیت و آرامش است. در قانون مدنی نیز مواردی از حقوق همسایه ها نسبت به یکدیگر گفته شده است.
اگر شاخه درخت همسایه وارد حیاط منزل همسایه شد، آیا می توان آن را قطع کرد؟
از دیدگاه شرعی، در این شرایط شما اول باید به صاحب درخت تذکر بدهید. اگر این تذکر نتیجه بخش نبود، شما میتوانید شاخه های مزاحم را کنار بزنید و یا به مقداری که نیاز است،شاخه های مزاحم را قطع کنید. از دیدگاه قانونی نیز شما میتوانید شاخه های درخت که در خانه شما هستند و باعث آزار شما میشوند را قطع کنید.
البته امروزه این درخت های بلند جای خود را به گیاهان جمع و جور آپارتمانی داده اند . در مقاله گیاهان آپارتمانی با نگه داری آسان ، چند نمونه از این گیاهان معرفی شده اند .
آیا برای انجام این عمل به مجوز قضایی یا مراجعه به نیروی انتظامی نیاز است؟
خیر نیازی به کسب اجازه از مراجع قانونی نیست. البته اگر طرفین دچار اختلاف شدند، میتوانند به مراکز قانونی مربوطه مراجعه کنند.
همسایه ای برای نوسازی آپارتمان اقدام به گودبرداری می کند و درنتیجه این کار،خانه مجاور ریزش پیدا می کند. آیا برای این عمل باید خسارت بپردازد؟
طبق ماده 132 قانون مدنی، اگر فردی به اندازه نیاز تغییر و تصرفی در خانه خود ایجاد کند، حتی اگر همسایه اش دچار زیان شود، او مسئولیتی در این مورد ندارد. اگر این گود برداری به اندازه نیاز و طبق قوانین های گودبرداری باشد، او مسئول پرداخت خسارت نیست. اما اگر این کار بر اساس استانداردهای موجود انجام نشود، فرد باید ضرری که به همسایه خود زده است را جبران کند.
این در حالی است که اگر این عمل بدون در نظر گرفتن نکات ایمنی و مقررات و آیین نامه های شهرداری و سایر مراجع ذی صلاح باشد، همسایه مکلف به جبران خسارت همسایه خود است .
اگر مستاجر در ملک مورد اجاره تصرفی خارج از حد متعارف انجام دهد . موجب ورود خسارت به مالک ملک مجاور شود مالک ملک باید علیه چه کسی طرح دعوی کند ؟
اگر علت این شکایت دخل و تصرف شخص مستاجر باشد، مالک باید علیه او طرح دعوی کند. اما اگر این تغییرات به علت مشکلات ساختمان باشد، صاحب ملک دیگر حق شکایت ندارد. حتی در این مورد مستاجر میتواند از مالک شکایت کند.
اگر همسایه ای در ملک خود پنجره ای به سمت خانه همسایه دیگر باز کند چه باید کرد؟ حقوق همسایهها اجازه این کار را به او میدهد؟
هیچ کس حق ندارد از دیوار خانه خود به خانه همسایه در باز کند. حتی اگر دیوار، ملک اختصاصی خودش باشد. اما می تواند از دیوار اختصاصی خود، روزنه یا پنجره باز کند و همسایه حق ندارد مانع کار او شود. البته در این حالت می تواند جلوی شبکه و روزنه، دیوار بکشد یا پرده‌ای آویزان کند، که مانع رویت شود. پس اگر همسایه ای به ساخت طبقه دوم در ملک خود اقدام کند به نحوی که این کار موجب دید از پنجره یا تراس طبقه دوم به خانه مجاور شود، این عمل با رعایت اصول و قوانین ساخت و ساز، منعی ندارد.
اگر عمر یک ساختمان چند طبقه به پایان رسیده باشد و از ساکنان آن تعدادی از واحدها حاضر به بازسازی بنا نشود، چه باید کرد؟
اگر ۳ نفر از کارشناسان رسمی دادگستری تایید کنند که عمر ساختمان به تمام شده است، یا به علت فرسودگی امکان ضرر مالی و جانی وجود داشته باشد و برخی از مالکان موافق بازسازی ساختمان نباشند، مالکان موافق می توانند با حکم دادگاه یک خانه مناسب برای مالکانی که از همکاری خودداری می کنند، اجاره کنند. سپس بازسازی خانه را انجام دهند. و بعد از پایان عملیات بازسازی، سهم تمام مالکان از ساختمان و هزینه های انجام شده به علاوه سهم اجاره مسکن تهیه شده برای مخالفان از اموالشان از جمله همان واحد ساخته شده برداشت کنند.
در صورت خودداری از تخلیه واحد از سوی مالک یا مالکان مخالف چه باید کرد؟
اگر مالکی حاضر به تخلیه واحد خود نباشد؛ مدیران ساختمان می توانند از رئیس مجتمع قضایی محل درخواست کنند که واحد را تخلیه کنند. البته به این شرط که برای فرد مخالف مسکن مناسبی تهیه شود. در نهایت بعد از بررسی و تایید این موضوع، دستور تخلیه آپارتمان صادر میشود.
نتیجه گیری
راه های مختلفی برای مقابله با همسایه آزاری وجود دارد؛ از تذکر دوستانه و صحبت با مدیر ساختمان گرفته، تا شکایت و ارسال اظهارنامه قضایی یا تماس با 110. اما همیشه بهترین گزینه گفتگوی مسالمت آمیز است. علاوه بر اینکه این روش در اکثر مواقع پاسخگو است، منجر به دعوا و کشمکش نیز نخواهد شد. البته مدیر ساختمان نیز در این بین نقش بسیار مهمی دارد.
این مقاله توسط تیم نرم افزار مدیریت ساختمان همساده‌ها نوشته شده است. همساده‌ها یک نرم‌افزار مدیریت ساختمان است که امکاناتی مانند ثبت و مدیریت واحدها، پرداخت آنلاین شارژ و قبوض، ارائه گزارش‌های مالی، اطلاع‌رسانی به ساکنین، و مدیریت هزینه‌ها را فراهم می‌کند. این اپلیکیشن تحت وب بوده و از طریق تلفن همراه و کامپیوتر قابل دسترسی است. همچنین، امکاناتی برای نظرسنجی، مشاهده بیلان ساختمان، و پشتیبانی قوی نیز دارد. همساده‌ها با هدف سهولت در مدیریت ساختمان و بهبود تعاملات بین ساکنین و مدیران طراحی شده است.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید به وب‌سایت همساده‌ها مراجعه کنید.
